13:40 wesele stanisława wyspiańskiego___pr iii 105293_tr_0-0_9978490886a21fa[00].mp3 Prof. Stefan Treugutt przybliża wymowę dramatu Stanisława Wyspiańskiego "Wesele" w audycji Andrzeja
Awangardową wersję scen z „Wesela” pokazał Miron Białoszewski w Teatrze Osobnym w 1961 r. „Wesele” Adama Hanuszkiewicza w Teatrze Powszechnym (1963) rozgrywało się w szopce z
Wesele to dramat narodowy – poprzez próbę rozliczenia się z polskimi mitami narodowymi i poprzez próbę wskazania stanu ,w jakim znajduje się polskie społeczeństwo pod zaborami .Polacy konca 19 wieku nie są w stanie zdobyc niepodległości kraju .Wyspiański poddaje rewizji narodowe mity .
"Wesele" to dramat realistyczno-symboliczny, niezwykłe dokonanie twórcy, który z "małej sensacji towarzyskiej stworzył dramat narodowy". Wyspiański w dramacie stworzył barwne postaci, które osadził w barwnej scenerii. Zaś dwuplanowa konstrukcja sprawia, że utwór dotyka ważnych problemów polskich.
Dzieło ma charakter symboliczny, tytułowe wesele posłużyło Wyspiańskiemu jako pretekst do poruszenia najważniejszych spraw narodowych. Dramat stanowi zatem wypowiedź na temat trudnych relacji chłopów i szlachty, polskich przywar, a także tragicznej historii nieudanych powstań.„Wesele" Wyspiańskiego to jedno z najwybitniejszych
kemampuan robot yang dapat berperilaku seperti manusia karena memanfaatkan. Treść, hasła pozytywistyczne i elementy tendencyjne w "A...B...C..." Twórczość Elizy Orzeszkowej “A...B...C...” treść Joanna Lipska, córka wydalonego ze szkoły pedagoga, po śmierci ojca postanawia pomóc bratu w utrzymaniu domu i zaczyna nauczać (bez zezwolenia władz) dzieci sąsiadów języka polskiego. Nie są to ludzie zamożni, ale nawet te grosze, które płacą bohaterce, znaczą dla niej wie... Dokładna charakterystyka "Przedwiośnia" \"Przedwiośnie\" jest powieścią powstałą w 1924 roku jako wyraz rozczarowania pisarza rozwojem sytuacji w Polsce po odzyskaniu niepodległości. Autor chciał przestrzec Polaków przed zagrożeniami, jakie widział wokół, a przede wszystkim przed groźbą komunistycznej rewolucji. Jest to okres dla Polski bardzo burzliwy. Kraj jest wstrząsany różnymi wy... Nurty w prozie XX-lecia Temat: Nurty w prozie dwudziestolecia. W prozie dwudziestolecia międzywojennego spotykamy następujące nurty: - nurt neorealistyczny (Maria Dąbrowska \"Noce i dnie\"; Helena Boguszewska, Pola Gojawiczyńska); - nurt polityczno-dyskusyjny, polemiczny (S. Żeromski \"Przedwiośnie\"); - nurt psychologiczny (Zofia Nałkowska \"Granica\", M. Kun... Święto teatru w starożytnej Grecji . Czym było święto teatru w starożytnej Grecji??? Teatr w starożytnej Grecji odgrywał bardzo ważną rolę, dlatego też ważnym świętem dla Greków było święto teatru. Święta takie urządzano w Grecji kilka razy w roku. Wówczas wszyscy wolni obywatele udawali się na miejsce przedstawień. Aby umożliwić ludziom możliwość obejrzenia tych przedstawień... Reakcja twórców na sytuację odzyskania niepodległości Reakcja twórców na fakt odzyskania niepodległości W większości społeczeństwa polskiego zapanowała radość, ze względu na odzyskaną niepodległość po ponad 120 latach zaborów. Cieszono się i radowano. Sytuacja nie przedstawiała się jednak tak klarownie i pięknie. Nie wszyscy jednak zdawali sobie z tego sprawę. Znaczne różnice w rozwoju gospodarc... Akwizycje - typy Akwizycje:- polega na nabywaniu przez przedsiębiorstwo innych firm lub osiągnięciu w nim przewagi decyzyjnej przez wykupienie ponad 50% udziałów. Jako podmiot funkcjonuje od tej pory nabywca. Może mieć charakter przymusowy. Różnica polega na odmiennych procedurach przygotowywania tych przedsięwzięć i ich realizacji. Typy fuzji (akwizycje): fuz... Ignacy Rzecki - przedstawiciel romantyzmu Ignacy Rzecki pochodził z ubogiej, mieszczańskiej rodziny o tradycjach patriotycznych. Ojciec jego był żołnierzem i wielbił Napoleona; swojego syna wychowywał w duchu żołnierskim i wpajał mu kult cesarza rozdającego chłopom ziemię, obalającego trony i przynoszącego ludziom wolność. Po śmierci ojca, opiekująca się Ignacym ciotka oddała dorastając... Odniesienia do Biblii w literaturze nowożytnej Przykłady różnorodnych odniesień do Bibli w literaqturze nowożytnej. Średniowiecze -\"Bogurodzica\" -\'\'Kazanie Świętokrzyskie\'\' -\'\'Kazanie Gnieźnieńskie\'\' -polskie przekłady psalmów: a) \'\'Psałterz floriański\" (XIVw.) b) \'\'Psałterz puławski\" (XVw.) -tłumaczenia Pism Świętych w języku polskim: \"Biblia Szaroszpatacka\" (...
Wyspiański w „Weselu” posługuje się wyrazistymi symbolami, które są nośnikami określonych znaczeń i funkcji. W dramacie odnajdziemy zatem symboliczne postaci, działania oraz rekwizyty. Cały akt II „Wesela” przybiera kształt swoistego seansu zjaw i duchów. Pojawiają się wówczas tacy symboliczni bohaterowie, jak Widmo (symbol romantycznej miłości), Stańczyk (symbol bezsilności), Rycerz (symbol marzeń o wielkich czynach), Hetman (symbol zdrady), Jakub Szela (symbol rzezi galicyjskiej) oraz Wernyhora (symbol narodowego odrodzenia). Symboliczna jest również czasoprzestrzeń utworu. Bronowicki dwór, niczym Mickiewiczowskie Soplicowo, stanowi niejako miniaturę całej Polski, w której współistnieją elementy chłopskie i szlacheckie. Ważną funkcję pełnią wiszące na ścianach obrazy: „Wernyhora” oraz „Bitwa pod Racławicami” Jana Matejki. Odnoszą się one do tych momentów polskiej historii, w których chłopi i inteligencja jednoczyli się w obronie ojczyzny. Bardzo istotnym symbolem w dramacie jest złoty róg, który Wernyhora ofiarowuje Gospodarzowi. Jego dźwięk ma przebudzić uśpione serca rodaków i przygotować ich do walki o wolność. Gospodarz oddaje jednak złoty róg Jaśkowi, a sam zasypia. Gest ów oznacza, że inteligencja nie chce pełnić przewodniej roli i zrzeka się jej. Zgubienie złotego rogu przez chłopa stanowi zaś symbol zaprzepaszczenia szansy na odzyskanie wolności. Ważna jest również czapka z pawimi piórami, po którą schyla się Jasiek, gubiąc przy okazji złoty róg Wernyhory. Oznacza ona przywiązanie chłopstwa do wartości materialnych, które są dla nich najważniejsze. Z kolei sznur zostający w rękach chłopca po zgubie przypomina zaś o zniewoleniu Polaków. Pozytywnym symbolem w „Weselu” jest natomiast chochoł jako snop okrywający podczas zimy krzak róży. Można bowiem przypuszczać, że podobnie jak chochoł jest zrzucany na wiosnę, tak Polacy zrzucą kajdany i odzyskają niepodległość. Z kolei chocholi korowód w końcowej scenie dramatu stanowi symbol marazmu i zniewolenia polskiego społeczeństwa. Rozwiń więcej
„Wesele” Stanisława Wyspiańskiego można odczytywać jako dramat symboliczny, neoromantyczny, realistyczną anegdotę bądź jako dramat psychologiczno-fantastyczny. Powszechnie jednak dzieło odczytywano jako dramat narodowy. Wyspiański w sposób mistrzowski skonstruował wieloplanowy i wielowarstwowy utwór, wpisał w jego treść symbole, które umożliwiły mu przedstawienie wizji narodu jako zespołu ludzkiego całkowicie niezdolnego do podjęcia walki narodowowyzwoleńczej. Jednocześnie wskazał winnych za taki stan rzeczy – inteligencję, która powinna wziąć na swoje barki rolę przewodnika narodu. Poruszył ważną ideę zaangażowania do czynu zbrojnego chłopów, doceniając ich patriotyzm i niezmierzone chęci do walki. „Wesele” jest oskarżeniem inteligencji o pielęgnowanie mitów narodowych, bierność i wewnętrzną niemoc, rozbijając przy tym mit racławickiego chłopa oraz mit przywódczej roli samej inteligencji. Rozrachunek z mitami narodowymi wskazują już didaskalia, dzięki którym stworzona została plastyczna wizja przestrzeni scenicznej. Wszystko to, co zacznie dziać się na scenie, jest zgodne z dekoracją, a w szczególności z wizerunkami Matejkowskich obrazów, opiewających dni chwały polskiego narodu. Na obrazie, zawieszonym przez pana domu, można dostrzec postać Wernyhory, który w trakcie akcji dramatu stanie przed Gospodarzem, aby udzielić mu odpowiednich wskazówek do zwołania powstania. Na innym płótnie widnieją kosynierzy „Bitwy pod Racławicami”. W ostatnich scenach dramatu ta sytuacja znajduje odzwierciedlenie w rzeczywistości – przed kaplicą stawiają się wezwani podkrakowscy chłopi z kosami nastawionymi na sztorc. Podobny rodowód, wywiedziony z Matejkowskich dzieł, mają kolejne zjawy: Stańczyka i Hetmana, choć ich wizerunki nie zostały umieszczone na ścianach wiejskiej chaty. Natomiast postać Rycerza jest poetyckim wyobrażeniem Poety, którego pierwowzór, Kazimierz Przerwa-Tetmajer, był autorem dramatu poetyckiego „Zawisza Czarny”. Upiór Szeli jest materializacją żywej pamięci narodowej i Dziada, który w latach młodości był świadkiem powstania chłopskiego. Zjawy, pojawiające się w dramacie, konkretyzują się plastycznie, wywodząc się z warstw symbolicznych historii, sztuki i poezji, gdzie funkcjonują jako mity. Ich przybycie odsłania prawdę o pozorach i złudzeniach bohaterów dzieła, z którymi prowadzą dialogi. Wraz z nimi upadają kolejne mity, o czym wspomniał Wilhelm Feldmann: „Złoty Róg nie zagrzmiał […]Pany, chłopy, chłopy, pany kręcą się w zaklętym kole – do czynu pokolenie nie jest zdolne. Złoty Róg zgubił się – zginął ideał: z polską szlachtą polski lud”. W taki właśnie sposób upadł mit społeczny – mit narodowy, wyidealizowany od czasów romantyzmu, kiedy to wizja racławickich kosynierów, pod odpowiednim przewodnictwem, miała być głównym czynnikiem sprawczym walki wyzwoleńczej. Żywotność tego mitu niejako potwierdzały obrazy Matejki, zawieszone na ścianach bronowickiej chaty. Wyspiański w „Weselu” dokonał konfrontacji tych mitów z rzeczywistością. Konfrontacja ta zakończyła się kompromitacją. Gospodarz, przedstawiciel inteligencji, nawiedzony przez widmo Wernyhory, nie potrafi dobrze wypełnić powierzonego mu zadania i oddaje złoty róg lekkomyślnemu Jaśkowi, który nie jest do tego odpowiednio przygotowany. Dramat obnaża bezlitośnie pustkę psychiczną i ideową środowiska z miasta. strona: - 1 - - 2 -Polecasz ten artykuł?TAK NIEUdostępnij
Wyspiański w „Weselu” charakteryzuje polskie społeczeństwo. Wykorzystuje do tego autentyczne zdarzenie. Opisuje wesele swego przyjaciela - Lucjana Rydla. Utwór powstał na przełomie wieków. Polska znajdowała się wówczas pod zaborami. Istotny był problem odzyskania niepodległości. Ukazane w dramacie wesele pod wpływem rozkazów Wernyhory ma stać się miejscem rozpoczęcia powstańczych walk. Bohaterowie przerywają zabawę i zajmują się organizacją powstania. Wernyhora każe Gospodarzowi rozesłać wici. Zadanie to powierzone zostaje Jaśkowi. Chłopi zbierają się pod kościołem. Ich bronią są kosy postawione na sztorc. Wszyscy zebrani oczekują na sygnał do rozpoczęcia powstania. Ma być przyjazd Wernyhory z Archaniołem. Nasłuchują tętentu końskich kopyt od strony krakowskiego gościńca. Zamiast zjawy na koniu przyjeżdża Jasiek. Zgubił złoty róg. Nie ma więc jak dać sygnał do rozpoczęcia walk. Zakończenie stanowi zbiorowy taniec bohaterów do gry i śpiewu Chochoła. Okazuje się, że polski naród nie dojrzał do powstania. Jego warstwy nie rozumieją się. Są często skłócone. Chłopi i inteligencja nie mogą się porozumieć. Wszyscy chcą przywrócenia Polsce wolności. Nie potrafią jednak działać wspólnie jako jeden naród. Wyspiański pokazuje stereotypy Polaków. Określa narodowe zalety i wady społeczeństwa. Próba wywołania powstania kończy się klęską. Zebrani przed bronowicką chatą bojownicy tańczą chocholi taniec. Oznacza on bierność i marazm polskiego społeczeństwa.
Życie i twórczość Stanisława Wyspiańskiego przypadły na epokę, historycznoliteracką, którą dziś najczęściej zwykliśmy nazywać Młodą Polską lub modernizmem. W wielu opracowaniach funkcjonuje z równym powodzeniem nazwa „neoromantyzm”, która zwraca uwagę na inną cechę twórczości modernistów – zakorzenienie w twórczości romantycznej i czerpanie z niej inspiracji i pewnych wzorców twórczych. Biorąc pod uwagę powyższe informacje, należy przyjrzeć się temu, z jakiego powodu moderniści określeni zostali neoromantykami. Powodów tych jest wiele, więc dyskutowanie o Weselu Stanisława Wyspiańskiego jako o dramacie neoromantycznym powinno opierać się na odnajdywaniu w nim tendencji, które ukonstytuowały literaturę romantyczną w Polsce. Przede wszystkim jest to podobieństwo tematyczne. Głównym wątkiem Wesela jest wyzwolenie narodu polskiego spod jarzma zaborców, a szerzej – obserwowanie tendencji panujących w społeczeństwie polskim, doszukiwanie się przyczyn upadku narodowego oraz szukanie możliwych dróg wyjścia z ciężkiej sytuacji. Taką samą tematykę obejmowały najważniejsze dzieła wielkich romantyków – Adama Mickiewicza, Juliusza Słowackiego czy Zygmunta Krasińskiego. Dziełom tym towarzyszył również podobny patos i nieraz wręcz tyrtejski nastrój. Poza podobieństwami tematycznymi, Wesele z dziełami romantyzmu łączy również dobitne podobieństwo w sposobie widzenia i konstruowania świata przedstawionego. To romantycy zaczęli wprowadzać do literatury elementy fantastyczne, spersonifikowali świat przyrody i nadali literacki kształt wszelkiego rodzaju duchom, zjawom i upiorom. Miało to za zadanie wprowadzenie odbiorcy w stan pewnego metafizycznego zaniepokojenie, co zwiększało efekt oddziaływania literackiego. Można odnieść wrażenie, że podobnym tropem poszedł Wyspiański dopuszczając w Weselu do głosu wszelkie „zjawy”, upiory, postaci legendarne czy duchy dawno nieżyjących osób. Związany z powyższą obserwacją jest również fakt, że cała epoka modernizmu zapożyczyła od romantyzmu zainteresowanie światem natury. W romantyzmie było to dostrzeżenie jej mrocznej potęgi, przytłaczającej jednostkę lub konfrontującą się z nią – w Młodej Polsce zaś raczej zainteresowanie wsią i życiem ludzi na niej żyjących, ale raczej powierzchowne i traktowane jako alternatywa dla życia miejskiego. W Weselu owa fascynacja jest wręcz zalążkiem całej fabuły: zabawa w bronowickiej wsi jest bowiem celebracją zaślubin mieszczanina i inteligenta z dziewczyną pochodzącą ze wsi. Stanisław Wyspiański w swoim dramacie podjął mnóstwo współcześnie aktualnych dla niego problemów, a jednym z nich było miejsce artysty i jego rola w społeczeństwie, zwłaszcza w skomplikowanych momentach historycznych, którego Polacy niewątpliwie doświadczali. Cała Młoda Polska przesiąknięta była filozofią gloryfikującą artystów jako jednostki wybitne, obdarzone niemal boskim darem, co niejako predestynowało je do kontrowersyjnego życia, twórczości artystycznej i przewodzenia zbiorowościom. Również i takie pojmowanie jednostek twórczych wywiedzione zostało bezpośrednio z romantyzmu. Wystarczy przypomnieć sobie Konrada z Dziadów cz. III Adama Mickiewicza, czy tytułowego Kordiana z dramatu Juliusza Słowackiego. Jak więc widać, nie ulega wątpliwości, że Wesele jest dramatem neoromantycznym. Jego neoromantyzm nie jest jednak dziełem przypadku, a wynika ze świadomej gry literackiej autora z tradycją polskiej sztuki, którą wykorzystuje do przekazania odbiorcy współczesnych treści.
wesele jako dramat narodowy